Łysienie plackowate to przewlekła choroba zapalna skóry, w wyniku której dochodzi do uszkodzenia mieszków włosowych. Efektem tego jest nadmierne wypadanie włosów i tworzenie się charakterystycznych łysych obszarów, najczęściej na głowie, ale nierzadko również w innych rejonach ciała.
Łysienie plackowate dotyka w równym stopniu kobiet i mężczyzn. Najczęściej występuje u osób młodych w wieku 20-30 lat, jednak początki choroby mogą pojawiać się jeszcze w dzieciństwie.
Wyróżnia się jeszcze kilka innych odmian tej choroby m.in.:
- łysienie plackowate całkowite, które objawia się całkowitą utratą włosów na głowie,
- łysienie ogniskowe, w którym plamy zapalne tworzą się w obrębie jednej części ciała,
- łysienie uogólnione, gdzie brak mieszków włosowych występuje na całym ciele. Przyczyny choroby nie są do końca znane, jednak uznaje się, że ma ona podłoże autoimmunologiczne. Oznacza to, że organizm traktuje mieszki włosowe jako „obce” i zaczyna je atakować. Dochodzi do stanu zapalnego, a w konsekwencji do ich uszkodzenia, czego efektem jest wspomniane łysienie plackowate.
Stres jest jednym z czynników zaostrzających łysienie plackowate. Wielu lekarzy zalicza łysienie plackowate do chorób psychodermatologicznych. Oznacza to, że nadmierne wypadanie włosów może być wynikiem wyczerpujących stanów emocjonalnych. Stres sprzyja nie tylko łysieniu plackowatemu, ale też „zwykłej” nadmiernej utracie włosów, i to zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W tym przypadku następuje jednak ich przerzedzenie, a nie powstawanie gołych, bezwłosych plam.
Trzeba podkreślić, że nie ma jednej skutecznej formy terapii na łysienie plackowate. Nowe metody leczenia dobierane są indywidualnie do pacjenta, jego wieku, rodzaju łysienia oraz stopnia zaawansowania choroby.
Leki, które najczęściej są polecane, mają na celu przede wszystkim zablokować atak na organizm ze strony układu immunologicznego, a także pobudzić do odrastania włosów. Zwykle stosuje się zatem leki wykazujące działanie immunosupresyjne, czyli m.in. glikokortykosteroidy, cyklosporynę oraz pochodne kalcyneuryny.
Lekiem, który może być podawany wraz z glikokortykosteroidami lub samodzielnie jest roztwór minoksydylu. Jest on wcierany raz lub dwa razy dziennie w skórę głowy, a jego zadaniem jest pobudzenie cebulek do wzrostu. Zdarza się jednak, że występują tutaj skutki uboczne w postaci łuszczenia i zaczerwienienia skóry.
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić na łysienie plackowate preparaty drażniące, które w konsekwencji poprawiają ukrwienie i mogą pobudzić do wzrostu włosy w mieszkach włosowych.